Động cơ không đồng bộ 3 pha là loại máy phát xoay chiều khi làm việc theo nguyên tắc cảm ứng điện từ. Động cơ không đồng bộ ba pha là loại động cơ điện khi làm việc có tốc độ quay của roto n (tốc độ của máy) không bằng với tốc độ quay của từ trường n. Động cơ không đồng bộ 3 pha giống với một số loại động cơ điện có cấu tạo không phức tạp, giá cả hợp lý, làm việc hiệu quả cho nên được ứng dụng phổ biến phục vụ sản xuất và tiêu dùng.
Cấu tạo động cơ không đồng bộ 3 pha
Động cơ 3 pha được mô tả với hai phần chính giúp cho động cơ vận hành là:
- Phần Stato (đứng im) gồm các ống đồng gắn trên khung được nối nhau bằng những tấm thép kỹ thuật điện. Khi mà dòng điện chạy qua động cơ thì điện năng sẽ biến đổi trở thành hệ thống những đường sức từ có hướng, khép kín trên mạch từ.
- Phần xoay của động cơ (Rotor) được phân thành hai dạng là roto lồng sóc và dây quấn. Nhưng trong thực tế, động cơ rotor lồng sóc chiến ưu thế hơn cả bởi vì có thể đơn giản thực hiện sản xuất và lắp ráp, chi phí giá thành thấp hơn. Nó gồm những chi tiết thanh đồng được đúc xuyên qua các rãnh của rotor rồi được nối tắt ra ở hai đầu, đi cùng là cánh tản nhiệt và quạt làm mát.
Nguyên lý hoạt động động cơ không đồng bộ 3 pha
Tạo nên từ trường quay bằng cách để dòng diện xoay chiều 3 pha dẫn vào trong stato qua 3 cuộn dây giống nhau và thả lệch nhau 120° trên một giá tròn nằm trong không gian của 3 cuộn dây sẽ có một từ trường xoay với tần số (f) góc tương đương tần số góc Của dòng diện xoay chiều.
Đặt vào từ trường quay 1 roto lồng sóc (có tác dụng làm một khung dây dẫn có thể quay dưới tác dụng của từ trường xoay) được quay trên quỹ đạo trùng với quỹ đạo quay của từ trường.
Roto sóc quay nhờ tác dụng của từ trường quay với tốc độ thấp hơn vận tốc của từ trường quay. Chuyển động quay của roto được thực hiện nhằm để điều khiển, cung cấp lực uay cho nhiều thiết khác.
Ưu điểm của động cơ điện không đồng bộ ba pha
- Cấu tạo đơn giản vì thế giá thành thấp.
- Dễ vận hành, bảo quản tiện lợi.
- Sử dụng nhiều và rộng rãi trong phạm vi công suất thấp đến trung bình.
- Sản xuất với các mức điện áp khác nhau (khoảng 24 V đến 10 kV) nên dễ thích ứng cho nhiều mục đích sử dụng.
Nhược điểm của động cơ điện không đồng bộ ba pha
- Hệ số công suất thấp gây hao tổn lớn công suất hoạt động của lưới điện.
- Không dùng được khi lúc non tải và không tải.
- Khó điều khiển tốc độ.
- Đặc tính khởi động máy không tốt, dòng mở máy cao (bằng 6-7 lần dòng định mức).
- Momen mở máy thấp.
Phương pháp khắc phục nhược điểm của động cơ không đồng bộ 3 pha
Dù nhược điểm của động cơ không đồng bộ 3 pha không khác mấy ưu điểm, tuy nhiên đã có một số cách giải quyết thích hợp để việc sử dụng loại động cơ này trở nên đơn giản và hiệu quả. Chính bởi vậy, động cơ không đồng bộ 3 pha được sử dụng nhiều. (Chiếm trên 90% số lượng động cơ sử dụng trong công nghiệp và 55% công suất).
- Sử dụng nhiều giải pháp khởi động động cơ nhằm giảm thiểu tải điện năng bao gồm kết nối mạch sao tam giác, khởi động nhanh bằng chuyển biến tần.
- Hạn chế chạy không tải hay non tải.
- Cải thiện tính năng mở máy bằng cách điều khiển tốc độ (bằng cách nâng điện áp, lắp điện trở vào mạch của roto hay nối cấp), chọn roto có rãnh có chiêu sâu và roto lồng sóc đôi để làm hạ dòng khởi động, do đó gia tăng momen bật máy.
- Chế tạo mạch có khe hở đủ nhỏ giúp giảm thiểu điện từ hóa và đẩy cao hệ số công suất.
Các biện pháp khởi động động cơ không đồng bộ 3 pha
Trong quá trình sử dụng động không đồng bộ 3 pha khi khởi động chúng ta cần chú ý vào hai vấn đề:
- Giảm xuống thấp dòng điện khởi động (từ các dây dẫn chính vào dây quấn stato động cơ) ngay lúc bắt đầu khởi động.
- Phương pháp giảm dòng điện xuống mức thấp khi khởi động thực chất là giảm thấp điện áp nạp cho động cơ ở thời điểm khởi động. Theo đó chúng ta có được quan hệ moment (ngẫu lực) khởi động tương ứng với bình phương tổng giá trị điện áp thực tế cấp vào động cơ, do vậy giảm giá trị dòng điện khởi động đưa tới kết quả giảm thấp giá trị của moment khởi động.
Trong thực tế những biện pháp giảm dòng điện khởi động được chia thành hai dạng cơ bản là:
- Giảm điện áp nguồn nạp vào dây quấn stato theo cách: Biến áp giảm áp, hoặc gắn thêm phần tử hạn áp dùng điện trở hay điện từ.
- Sử dụng bộ biến đổi điện áp đảo chiều 3 pha, sử dụng linh kiện điện tử điều khiển tăng điện áp của nguồn áp 3 pha cấp cho động cơ. Hệ thống khởi động trên được coi là phương pháp khởi động mềm (soft start) cho động cơ.
Khi sử dụng các phương pháp này khởi động động cơ cần xác định công suất của đường dây điện, công suất động cơ và tải nặng, tải nhẹ. Tuỳ theo loại roto động cơ để ta có phương pháp khởi động thích hợp:
Đối với động cơ roto kiểu dây quấn:
- Khởi động theo cách trục tiếp.
- Nối roto với biến trở mở cửa động cơ.
Đối với động cơ roto kiểu lồng sóc:
- Khởi động theo cách trục tiếp.
- Dùng điện kháng và nối liền stator.
- Dùng mạch khởi động sao tam giác (thay đầu dây quay)
- Dùng máy tự biến áp.
- Dùng soft start
- Dùng biến tần
Ứng dụng của động cơ không đồng bộ ba pha
Các ngành công nghiệp quy mô trung bình trở xuống, hoặc quy mô cao đã sử dụng loại động cơ không đồng bộ ba pha dùng trong nhiều hệ thống sản xuất như:
- Dùng để hoạt động,vận hành thang máy.
- Sử dụng trên nhiều cẩu trục, xe.
- Là động cơ quan trọng của một số hệ thống máy cắt – tiện – mài.
- Nhà máy chưng cất dầu mỏ.
- Cánh tay robot
- Hệ thống của băng tải.
- Dùng trên một số hệ thống máy đào cần hiệu suất cao.
Trên đây là một số kiến thức tổng quát về động cơ điện không đồng bộ 3 pha mà sản phẩm điển hình của nó đó là máy phát điện. Hy vọng các kiến thức mà chúng tôi cung cấp bên trên sẽ giúp ích cho bạn khi muốn lựa chọn mua 1 loại máy phát điện vừa ý. Bạn cần biết thêm nhiều kiến thức nữa từ những sản phẩm trên thì hãy liên hệ ngay đến Động cơ Thành Thái để đuọc tư vấn tốt nhất.
Thành Thái Motor tự hào là nơi cung cấp các loại motor điện 1 pha, motor điện 3 pha, hộp giảm tốc NMRV, hộp số trục vít bánh vít, motor giảm tốc 1 pha, motor giảm tốc 3 pha, hộp điều chỉnh tốc độ, giảm tốc mini, giảm tốc tải nặng trục thẳng, giảm tốc tải nặng vuông góc, giảm tốc tải nặng trục ra song song, mô tơ hộp số giảm tốc,… Với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp lâu năm, tư vấn hỗ trợ nhiệt tình, chính sách bảo hành tốt nhất.